W czasie postępowania rozwodowego Sąd może roztrzygać kwestie związane z władzą rodzicielską, kontaktami z dzieckiem (dziećmi) a także z alimentami (czy zabezpieczeniem środków na zaspokojenie potrzeb rodziny w czasie trwania postępowania sądowego). 

Władza rodzicielska przysługuje co do zasady obojgu rodzicom, chyba że z uwagi na dobro dziecka, zostanie ona zawieszona, ograniczona lub rodzic zostanie jej pozbawiony przez sąd. Prawo i zarazem obowiązek utrzymywania kontaktów z dzieckiem jest zupełnie niezależny od tego, czy danemu rodzicowi przysługuje władza rodzicielska.  CO TO OZNACZA?

Nawet jeżeli jednemu z rodziców władza rodzicielska zostanie ograniczona (co zazwyczaj ma miejsce w sytuacjach konfliku pomiędzy rozwodzącymi się rodzicami) to ograniczenie to nie wpływa na prawo dziecka do kontaktów z mamą czy tatą i na odwrót na prawo kontaktów rodzica z dzieckiem. Jeżeli rodzic, któremu władza rodzicielska została ograniczona wykazuje zagrożenie dla dobra dziecka to wtedy kontakty mogą zostać ograniczone (patrz niżej).

NALEŻY PAMIĘTAĆ:

W wyroku rozwodowym sąd orzeka o władzy rodzicielskiej i o kontaktach oraz o alimentach w  osobnych punktach. Rozstrzygnięcia te są od siebie niezależne, zatem w pozwie o rozwód bądź też odpowiedzi na taki pozew należy osobno sformułować wnioski dotyczące tych kwestii. W praktyce oznacza to także, że przy konieczności zmian kontaktów, kwestii związanych z władzą rodzicielską bądź alimentami zmianie ulega wyłącznie ten punkt wyroku rozwodowego, który dotyczy tych spraw.

CZYM SĄ KONTAKTY Z DZIECKIEM

Kontakty z dzieckiem to możliwość utrzymywania z nim osobistej styczności. Jest to zatem możliwość przebywania z dzieckiem (odwiedziny, spotkania, zabieranie dziecka poza miejsce jego stałego pobytu) a także kontakty pośrednie (tj. utrzymywanie korespondencji, korzystanie z innych środków porozumiewania się na odległość, w tym ze środków komunikacji elektronicznej). W pozwie rozwodowym bądź odpowiedzi na niego, można formułować wniosku konkretyzujące w jakie dni i godziny mają się odbywać poszczególne formy kontaktów.

Kwestie kontaktów z dzieckiem należy uregulować w sposób precyzyjny wnioskując o to:

• kiedy rodzic może spotykać się dzieckiem w ciągu tygodnia;
• kiedy rodzic może spotykać się dzieckiem w weekendy (czy dziecko będzie zostawać u rodzica na noc czy nie);
• Jak dziecko spędza Święta Wielkiejnocy i Bożego Narodzenia, dzień matki bądź dzień ojca, dzień dziecka, urodziny itp. (Najczęstsze warianty to każde Święta spędzane są z innym rodzicem bądź pierwszy dzień Świąt z jednym, a drugi z innym. Często praktuje się także zamianę Świąt/dni w latach parzystych i nieparzystych);
• kiedy rodzic będzie mógł utrzymywać kontakt pośredni z dzieckiem i za pomocą jakich komunikatorów (szczególnie warto wpisać taki wniosek przy dużym konflikcie stron na tle kontaktów z dziećmi);
• Jak dziecko będzie spędzać wakacje i ferie zimowe (ile czasu z jednym a ile z drugim rodzicem).

PISEMNE POROZUMIENIE MAŁŻONKÓW O SPOSOBIE UTRZYMYWANIA KONTAKTÓW Z DZIECKIEM

Jeżeli rozwodzący się małżonkowie są zgodni co do wykonywania kontaktów z dzieckiem po rozwodzie, mogą sporządzić porozumienie w tej sprawie, zwane rodzicielskim planem wychowawczym. Jak bowiem stanowi art. 58 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, sąd uwzględnia pisemne porozumienie małżonków o utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie, jeżeli jest ono zgodne z dobrem dziecka. Jest to rozwiązanie, które znacznie przyspiesza postępowanie i zapewnia rozstrzygnięcie, które może być satysfakcjonujące dla jego obu stron. Ponadto, w przypadku porozumienia i współpracy rodziców możliwe jest orzeczenie przez sąd także opieki naprzemiennej.

CO JEŻELI RODZIC STANOWI ZAGROŻENIE DLA DOBRA DZIECKA?

W wypadku, gdy dobro dziecko tego wymaga sąd może w wyroku rozwodowym ograniczyć kontakty drugiego z rodziców, z którym dziecko nie mieszka, z dzieckiem, w ten sposób, że:

• zakaże jednemu z rodziców spotykania się z dzieckiem lub zabierania je poza miejsce stałego pobytu (miejsce stałego pobuty jeżeli dotąd nie ustalone, powinno także stanowić odrębny punkt wsyroku);
• zezwoli na spotykanie się z dzieckiem tylko w obecności drugiego z rodziców albo opiekuna, kuratora sądowego lub innej osoby wskazanej przez sąd;
• ograniczy kontakty do określonych sposobów porozumiewania się na odległość;
• zakaże porozumiewania się na odległość.

Często wydaje się, że w celu skrócenia postępowania rozwodowego warto nie wnosić o kwestie kontaktów z dziećmi. Czy tak jest faktycznie? Nie w sytuacji, gdy na tle kontaktów jest konflikt pomiędzy rozwodzącymi się małżonkami. Dlaczego? DLatego, że w przypadku braku porozumienia uregulowanie kontaktów z dzieckiem i tak będzie wiązało się z założeniem kolejnej sprawy sądowej (w sądzie Rejonowym) co wiąże się z koniecznością czekania na wyznaczenie kolejnej rozprawy, kolejne przesłuchania stron, kolejne przeprowadzanie dowodów itd. Jeżeli więc, pytasz mnie czy warto ustalać kontakty z dzieckiem w trakcie rozwodu? Odpowiadam: Zdecydowanie TAK.